Belki de Mekke’nin tüm genç kızları onunla evlenmek isterken, Abdullah kendisine eş olarak Âmine’yi seçti. Abdullah, çevresinde bir Yusuf misali hayranlık uyandıran, üzerine şiirler okunan, sevilen ve sayılan bir gençti. O, Abdülmuttalib’in oğluydu.
Abdülmuttalib, Kureyşin güngörmüş efendisi, hürmet edilen bilgesiydi. Hz. İsmail’den hatıra kalan ve sonraları Cürhümiler tarafından gizlenen yeri belirsiz olan Zemzem kuyusunu o bulmuştu.[1]
Mekkeliler, zemzemi bulduğu sırada onu tehdit etmişler, yalnız, kimsesiz, bir tek oğluyla güçsüz olduğunu söylemişlerdi. “Eğer bir gün on oğlum olursa, Rabbim için birisini kurban edeceğim.”dedi.
Yıllar geçti, Abdülmuttalib’in on oğlu oldu. Sonra verdiği sözü hatırladı. Oğulları arasında kura çekti ve kurada çıkan Abdullah’ı kurban etmeye götürdü. Binlerce yıl önce yine aynı yerde İsmail (as) babasına nasıl itaat etti ise, Abdullah da hiç itiraz etmeden öylece itaat etti.
Abdullah’ın kurban edileceğini duyanlar, şehri ayağa kaldırdı. Eğer o kurban edilirse bu bir âdet olur, insanlar her vesileyle çocuklarını kurban ederlerdi. Araya girildi, meselenin çözümü için Medine’ye kadar gidildi. Nihayet Abdullah’ın yerine yüz deve kesildi.[2]
Sevgili Peygamberimiz bu olayı hatırlatarak kendisine “iki kurbanlığın oğlu” diye hitap edenlere, hem babasını hem de dedesi İsmail aleyhisselam’ı hatırlatanlara tebessüm etti.[3]
Abdullah kurban edilmekten kurtulup evine giderken güzellik ve servet sahibi kadınlar, genç bir erkeği cezp edecek tekliflerle karşısına çıktılar. Hani Züleyha’nın teklifini reddeden Hz. Yusuf nasıl Allah’a sığındıysa, Abdullah da günah işlemekten işte öylece Rabbine sığındı.[4]
Abdülmuttalib, Zühre oğulları kabilesinin lideri Vehb b. Abdimenaf’ın evine giderek kızını oğluna istedi. Abdullah, Vehb’in kızı Âmine ile evlendi. O vakitler, bir erkek evlendiğinde hanımının evinde üç gün kalırdı. Abdullah da öyle yaptı.[5] Mekke’de huzur dolu, nurlu bir yuva kurulmuştu. Âmine ve Abdullah pek bahtiyar olmuştu.
Bir gün Abdullah evinden ayrıldı. Ticaret yapması, evini geçindirmesi lazımdı. Şam’a giden bir kervana katıldı. Şam uzak, yol uzun ve güçlüklerle doluydu. Henüz iki ay önce evlenen gençler, aylarca ayrı kalacaklardı.
Kervan Şam’daki işlerini bitirip Mekke’ye dönmek üzere yola çıktığında Abdullah hasta düştü. Yolu tamamlayamayacağını, Mekke’ye varamayacağını anlayınca “Siz gidin, ben dayılarımın yanında Medine’de kalacağım.” dedi. Abdülmuttalib’in annesi Selma Medineliydi. Oğlu Abdullah da hastalanınca Medine’ye sığındı.
Kervan Mekke’ye ulaşıp genç Abdullah’ı getiremediğinde Haşimoğullarının yurduna ama ille de Âmine’nin yüreğine hüzün çöktü. En sevdiği oğlunun hastalığını öğrenen Abdülmuttalib, büyük oğlu Haris’i Medine’ye, dayılarının yurduna gönderdi.
Haris, kuş olup Medine’ye uçtu ama takdirin önüne geçemedi. Abdullah ölmüş, Adiy b. Neccar oğullarından Nabiğanın bahçesine gömülmüştü. Kardeşini değil onun ölüm haberini Mekke’ye getiren Haris’in sözleri, yaşlı babasını, ailesini ama ille de Âmine’yi hüzne boğdu.[6]
Genç kadın, kocası için günlerce gözyaşı döktü, okuduğu mersiyelerle onun ne kadar merhametli ve cömert olduğunu ve onu ne kadar sevdiğini söyledi.[7] Abdullah, vefat ettiğinde belki on sekiz[8] belki de yirmi beş yaşındaydı.[9] Geride kalanlara Ümmü Eymen adlı bir cariye, beş deve, birkaç koyun, bir kılıç ve biraz gümüşten başka hiçbir dünyalık bırakmadı.[10] Ama bıraktığı bir hatıra var ki onunla yeryüzü selamet buldu. Genç yaşında gurbet diyarlarda can veren Kureyşli hiçbir vakit unutulmadı.
[1] İbn Hişam, Sîre, I, 151-154;İbn Sa’d, Tabakat I, 83.
[2] İbn Hişam, a.g.e., I, 164; Yakubî, Tarih, I, 252.
[3] Hakim, Müstedrek, II, 604.
[4] İbn Hişam, a.g.e., I, 164; Süheyli, Ravzu’l-Unuf, II, 141.
[5] İbn Sa’d, a.g.e., I, 95.
[6] İbn Sa’d, a.g.e., I, 99.
[7] İbn Sa’d, a.g.e., I, 100.
[8] Zürkanî, Şerhu’l-Mevahib, I, 109.
[9] İbn Sa’d, a.g.e., I, 99; İbn Esîr, el-Kamil, I, 10.
[10] İbn Esîr, Üsdü’l-Ğabe, I, 21.