“Uluslararası Kameri Aybaşları ve Hicri Takvim Birliği Kongresi” 2016’da toplanacak…

Diyanet İşleri Başkanlığı, hicri aybaşları konusunda İslam ülkelerinde birlik sağlamak ve dini bayramların başlangıç günleriyle ilgili farklılığı ortadan kaldırmak amacıyla “Uluslararası Kameri Aybaşları ve Hicri Takvim Birliği Kongresi” düzenleyecek. 2016 yılının Mart ayında gerçekleştirilecek kongreye İslam dünyasından ve Batı’dan İslam bilginleri ile astronomi uzmanları katılacak.

Diyanet İşleri Başkanlığı öncülüğünde Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı tarafından 18 Şubat 2013 tarihinden itibaren hicri takvimde birlik sağlamak amacıyla gerçekleştirilen üç ayrı ilmi hazırlık toplantısının sonuncusu 6-7 Şubat 2015 tarihlerinde Ankara’da gerçekleştirildi. 

Ankara Bilkent Otel’de düzenlenen toplantının açılışında konuşan Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Mehmet Görmez, İslam dünyasının zor bir dönemden geçtiğini kaydetti. İslam dünyasında birlik ve beraberliğin sağlanmasının önemli olduğunu kaydeden Başkan Görmez, “İslam dünyasında Ru’yeti Hilal konusu İslam dünyasının birliği için önemli bir konu. Ramazan’da ve bayramlardaki birliği sağlamak ümmetin birliğine katkı sağlayacaktır.” diye konuştu. 

Dini ve astronomi alanında uzmanlaşan ilim adamlarının hicri takvimde birlik sağlanması yönünde görüşlerini aktardığı toplantının ikinci gününde, şu kararlar alındı;

“Takvimde birlik sağlanmamış olması Müslümanlar arasında bölünmelere yol açmaktadır…”

Genelde İslam ülkeleri, özelde ise Avrupa’da yaşayan Müslüman toplulukları arasında farklı günlerde Ramazan orucuna başlama ve bayram yapma uygulamaları görülmektedir. Söz gelimi 1433/2012 yılı kurban bayramını Müslümanlar üç farklı günde kutlamışlardır. İslam’ın her iki bayramıyla doğrudan ilişkili olan bu sorun, Müslümanların büyük çoğunluğu arasında psikolojik, sosyolojik ve politik açıdan izahı zor, ciddi sıkıntıların ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Söz gelimi bu durum Avrupa, Balkanlar ve Kafkas ülkelerinde aynı şehirlerde yaşayan, hatta aynı mescitte namaz kılan Müslümanlar arasında tartışmalara ve bölünmelere yol açmaktadır.

“Tevhit üzere kurulu olan İslam’ın müntepislerinin yaşadığı bu çelişki, dışarıdan farklı okunmaktadır…”

Tercihlerde etkili olan coğrafi sınırlar ya da aidiyetler göz ardı edilseler bile, bu sorun yine kendisini hissettirmekte ve Müslümanların birbirlerini ötekileştirmesinin bir aracı olarak görülmektedir. Nitekim Mekke-i Mükerreme ile aynı boylamlarda ve hatta aynı coğrafyada bulunan bazı ülkelerin hacıları Arafat’ta vakfe yaparken aynı gün o ülkelerde Kurban bayramı yapılmaktadır. Bu uygulama, bireysel olarak Müslümanlar arasında rahatsızlığa neden olmasının yanında, soruna çözüm üretmeyen ulema ve yetkilileri de töhmet altında bırakılmaktadır. Öte yandan tevhit üzerine kurulu olan İslam Dininin müntesiplerinin yaşadığı bu çelişki ve dağınıklık, dışarıdan da farklı okunmaktadır.

“Takvimde birliğin sağlanması için kalıcı çözümlerin üretilmesi gerekmektedir…”

İslam dünyasında kameri aybaşlarının belirlenmesi ile alakalı bu problemi çözmek için yaklaşık yarım asırdır farklı formatlarda toplantılar yapılmış ve bir dizi kararlar alınmıştır. Ancak şu veya bu nedenle, kalıcı bir çözüm üretilemediği gibi, farklı eğilim ve beklentileri olan taraflar ikna edilemediği için, alınan kararlar dahi hayata geçirilememiştir. Bu nedenle Müslüman ilim adamları ve yetkililer tarafından kameri aybaşları, dolayısıyla hicri takvim birliğinin sağlanabilmesi için Kongre formatında konunun yeniden ele alınması gerekliliği ortaya çıkmıştır.

“Diyanet, İslam ülkelerindeki ilim adamlarını, astronomları ve karar merciinde bulunan yetkilikeri bir araya getirerek kongre yapmayı planlamıştır…”

Bütün Müslümanların içerisinde bulunduğu durumu değerlendiren ve sorumluluk bilinciyle harekete geçmiş olan Diyanet İşleri Başkanlığı bu problemi çözmek için İslam ülkelerindeki ilgili ilim adamlarını, astronomları ve karar merciinde bulunan yetkilileri bir araya getirecek kapsamlı bir kongre yapmayı planlamıştır.

Toplantıya Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Mehmet Görmez, Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Dr. Ekrem Keleş, Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanı Dr. Hüseyin Kayapınar ile birlikte Uluslararası Müslüman Alimler Birliği Genel Sekreteri Prof. Dr. Ali Muhyiddin Karadağî, Mısır Astronomi ve Jeofizik Ulusal Araştırma Enstitüsü Uzmanı Muhammed Garib, ABD Fıkıhçılar Temsilcisi Zülkifar Şah, Rabitat’ul-Alemi İslamî Temsilcisi ve Hilal Gözetleme Projesi Başkanı Muhammed Şevket Avde, Ürdün Üniversitesi Hadis İlimleri Öğretim Üyesi Şeref el-Kudât ve Suriyeli âlim Celaleddin Hancî katıldı.

Kaynak: diyanet.gov.tr