Bulmaca – Öğrenmece
Bu köşemizin adı “Bulmaca-Öğrenmece”. Çünkü bir taraftan kaçan kelimeleri saklandığı sözlüklerden arayıp, bulurken diğer taraftan bu kelimelerin anlamlarını öğrenmiş oluyoruz. Ne dersiniz siz de bu düşünceme katılıyor musunuz?
Bu bulmacada Üç Aylar ve Ramazan’la ilgili terimleri soruyorum sizlere. Hadi kolay gelsin! (Bir ikazım olacak sizlere, bulmacamda tek harfli kutucukların açıklamasını yapmadım. Yani tek harfleri açıklamadım.)
Fatma TOKSOY
SAĞDAN SOLA:
1- “Aleyhisselâm” duasının kısaltılmışı.- Vücudumuzun can damarı olan içecek.- Arabî ve Kamerî takvime göre dokuzuncu ay, Şabandan sonra gelir.- İki minare arasında gerilen ipe asılmak suretiyle eskiden kandillerle, şimdilerde ise ışıklarla yazılan yazı ya da resim.- 2- Ramazan gecelerinde kılınan yirmi rekatlık, sünnet olan namaz.- Oruçlu bir kişinin, vakti gelince usulüne uygun olarak orucunu açması.- 3-Kur’ân-ı Kerîm’in Mekkî yirminci sûresi, aynı zamanda Peygamberimiz(s.a.v.)’nin de isimlerinden biridir.- Demiryollarında yolcuların beklediği yer.- Tersi: Bir bağlaç.- 4- Hac zamanında, hacıların güvenliğinin sağlanması, fakirlere dağılması gibi amaçlarla padişah tarafından Mekke ve Medine’ye gönderilen para.- Cenab-ı Hakk’ın kâinatın esrarını, oluşunu ve işleyişini anlattığı, Allah’ın “Yüce” anlamındaki adıyla başladığı için bu ad verilmiş olan, Kur’ân-ı Kerîm’in seksen yedinci sûresi.- Peygamberimiz(s.a.v.)’nin sevdiği bir meyve, onunla oruç da açılır.- 5- Cennet kızları.- “Koni” kelimesinin ünlü harfleri.- Kalsiyum’un simgesi.- Cenab-ı Hakkı sıfatına layık ifadelerle zikretmeler.- 6- Arapça’da söz.- “Ruberu” kelimesinin sessizleri.- Tersi: Kur’an âyetlerini her yönüyle aynen çevirme iddiası olmaksızın, başka bir dile aktarmak.- TERSİ: Arapça’da belirli yani marife isimlerin başına yazılır.- 7- . İlave.- Dilimizde III. tekil şahıs soru zamiri.- Fıkıhta; satılan malın kusurlu çıkması halinde satış bedelinden düşülen miktarı.- “Kalas” kelimesinin sessizleri.- Osmanlıca’da “bayram günü”.- 8- Hicrî aylardan Recep, Şaban, Ramazan aylarına verilen ad.- “Kare” kelimesinin seslileri.- 9- Sadaka-i fıtır.- Allah’ın affı ve bağışlaması ile günahlardan kurtulacağı umulan Şaban ayının onbeşinci gecesine verilen ad: “..?..Kandili.- Türkçe’de “o” ile ifade edilen, Arapça’da müennesler için kullanılan işaret zamirinin okunuşu.- 10- Tersi: İslâmın şartlarından; zenginlerce belirli bir malın bir kısmının Allah rızası için, muayyen kişilere verilmesi.- : Allah’ın salatu selamı onun üzerine olsun anlamındaki “Aleyhissalatu vesselam” duasının kısaca yazılışı.- Şaşılan ve hayret uyandıran şey.- Gözün rengini oluşturan tabaka.- 11- Erkek sahâbelerden biri anılınca,.; “Allah O’ndan râzı olsun.” Anlamındaki kısaltma.- Lahza.- Kesintilerden sonra kalan miktar.- “İyi” kelimesinin ilk iki harfi.- “Lira” kelimesinin sessizleri.- 12- Tersi: Allah’ın rızasını kazanmak için, kişinin servetinden harcamada bulunması, muhtaçlara aynî ve nakdî yardım etmesi.- “Bafa” kelimesinin sessizleri.- Tersi: Arapça’da bin sayısı.- “Kale” kelimesinin sessizleri.- 13- Toplam üç yüz kere tesbih okunan dört rekatlı mendup bir namaz.- Cemaate namaz kıldıran kimse.- Tersi: “Derin” kelimesinin sessizleri.-
YUKARIDAN AŞAĞIYA:
1- Arapça’da kelimelerin sonuna eklenen çoğul edatı..- Yanlışlıkla işlenmiş bir günahı affettirmek ümidiyle dinî hükümlere dayanılarak uygun olarak verilen sadaka veya tutulan oruç.- 2- Suyun önüne çekilen duvar.- Adalet.- 3- Yeni bir kitap ve yeni bir şeriat ile bir ümmet veya tüm beşeriyeti Allah tarafından gönderilen peygamber.- Kısaca: Türkiye Türkçesi.- “Kaddesallâhu Sırrahû” duasının kısaca yazılışı.- 4- Oruç tutanların, imsaktan önce geceleyin yedikleri yemek.- Tersi: “Görmek” manasına gelen, Allah’ın sübûtî sıfatlarından biri.- 5- Esmâ-i Hüsna’dan: Bütün varlıkların sahibi, bâki, ebedî ve dâim olan, her şey kendisine dönen.- Eşi olmayan.- Belirsiz bir tarih bildirir.- 6- Tersi. Hat sanatında kullanılan, beziryağı balmumu, neft gazı, gazyağı gibi maddelerin yanmasıyla elde edilen mürekkebin adı. –Tersi: “Han” kelimesinin sessizleri.- 7- Bir işi üzerine alma.- Ezan okuyan.- 8- İmsak vaktinden iftar vaktine kadar, yemek, içmek ve cinsi münasebette uzak durmak.- 9- Receb ayının ilk Cuma gecesinde kutlanan kandilin adı.- Arapça’da oruç.- 10- Sülale, soy.- Yalnızca oruç tutanların girebileceği cennette bulunan kapının adı.- 11- Peygamberimiz(s.a.v.)’nin, Recep ayının yirmi yedinci gecesinde, Kudüs’teki Mescid-i Aksâ’dan, Allahü Teâlâ’nın huzuruna yükseltilmesi mucizesi.- “Rol” kelimesinin sessizleri.- Kalıntı, belirti, eser.- 12- Suç veya cezayı bağışlama.- Arabî ayların sekizincisi, üç ayların ikincisi.- 13- “Zat” kelimesinin sessizleri.- Kamerî ayların yedincisi, üç ayların birincisi.- 14- Kısaca: Anadolu Ajansı.- Utanma duygusu.- Tersi: Oruçlu kimsenin usûlüne uygun biçimde orucunu açması.- 15- “Nur” kelimesinin sessizleri.- Tersi: Bir çoğul eki.- “Aişe”kelimesinin ilk iki hecesi.- 16- Oruç yasaklarının başladığı vakit, fecr-i sâdık.- Kısaca: Tabur.- 17- Bir başkasının okuduğu Kur’an’ı takip ederek hatim indirmek.- Okumakla, görmekle, dinlemekle veya ihsan-ı Hakk’la elde edilen malûmat; bilmek.- 18- Ramazanda imsâk vakitlerini gösteren cetvel.- 20-Peygamberimiz (s.a.v.(‘nin amcasının oğlu aynı zamanda damadı,çocuklardan ilk Müslüman, “Allah’ın Arslan” diye çağrılan, dört halifeden dördüncüsünün adı.- Göründüğünde Ramazanın geldiği anlaşılan ay.-21- Tersi: İstanbul’un eski ismi.-
*
BULMACANIN ÇÖZÜMÜ
* Çalışmasını bizimle paylaşan Fatma TOKSOY’a teşekkür ediyoruz.